Bouwend Ieper

Ieper – Op 17 april 2023 zijn in Ieper de werken aan de Menenpoort gestart. Ze zullen 2 jaar duren en kosten meer dan 4 miljoen euro. Met de restauratie wil men het monument klaar maken voor de toekomst.
De Menenpoort is het monument waarop meer dan 54.000 vermiste soldaten van tijdens de Eerste Wereldoorlog uit het Gemenebest worden herdacht. Het werd op 24 juli 1927 ingehuldigd. Het monument wordt nog steeds door veel Britse, Belgische, Nederlandse en Australische toeristen bezocht.

Geplande werken
Het was al een tijdje duidelijk dat de Menenpoort toe was aan een grondige restauratie. Uit een onderzoek van 2019 bleken er stabiliteitstechnisch geen problemen maar er is de nood aan conservatie- en restauratiewerken voor het behoud op langere termijn.
De waterinfiltratie via het dak moest gestopt worden om verdere grote schade te voorkomen. Eerst werd de asbesthoudende laag op het binnengewelf boven de straat verwijderd. De dakwaterdichting wordt vervangen en het dak krijgt een groene bedekking door een dunne laag beplanting.
In 2024 worden de baksteengevels gereinigd en hersteld: kapotte bakstenen worden vervangen, waarna het metselwerk volledig opnieuw wordt gevoegd. De natuursteen elementen zoals de naampanelen, de leeuw en de sarcofaag op het dak, worden gereinigd en hersteld.
Er zijn ook herstellingen aan de kelders, traptorens, plafonds en bronzen oculi (de ronde openingen in het dak) nodig. Op het dak komt er een loopbrug om gemakkelijker en veiliger onderhoud te kunnen uitvoeren.

Kogelgaten van tijdens de Tweede Wereldoorlog zullen niet worden hersteld: dit vormt immers een deel van de geschiedenis van het monument.
Tijdens de werken worden de naampanelen afgeschermd. Er werd een mogelijkheid voorzien om de namen van de vermisten virtueel te raadplegen in het CWGC- informatiecentrum in de Menenstraat. Naast de Menenpoort kan je de tijdelijke CWGC- tentoonstelling ‘Menin Gate: Moments’ gaan opzoeken.

Subsidie
Van Vlaams minister van Onroerend Erfgoed Matthias Diependaele (N-VA) kreeg het project een restauratiepremie van 1,6 miljoen euro, die kadert binnen “Erfgoed en Toerisme”. De stad Ieper kent een subsidie toe van 300.000 euro. Het grootste deel van de restauratiekosten worden betaald door De Commonwealth War Graves Commission die op zich gefinancierd wordt door de zes Commonwealth naties: het Verenigd Koninkrijk, Australië, Canada, Nieuw-Zeeland, Indië en Zuid-Afrika.

Bereikbaarheid van de stad
Langs 2 tunnels kunnen voetgangers in -en uit de stad. Fietsers kunnen in beide richtingen door de poort, auto’s kunnen enkel stadsinwaarts door de poort rijden.

Nieuwe tijdelijke locatie voor de Last Post
Voor de klaroeners van de Last Post-ceremonie werd het even aanpassen: de herdenkingen om 20u blijven plaatsvinden, maar kunnen tijdelijk niet meer op hun vertrouwde plaats doorgaan. Eerst werd de dagelijkse herdenking verplaatst naar de vestingen naast de Menenpoort, waar ook het publiek welkom was. Aanvankelijk wilde men de ceremonie houden voor de Menenpoort, op de brug, maar daar zou een werfkraan komen. Die locatie kon de kraan echter niet dragen, zodanig dat de kraan werd geplaatst aan de andere kant van de Menenpoort nabij het hellend vlak van de vestingen aan de winkel Filou&Friends. Dit was nu net de toegangsweg naar de tijdelijke locatie van de Last Post op de vestingen. De klaroeners staan daarom nu dagelijks op de toegangsbrug van de Menenpoort, kant Frenchlaan. De plek is trouwens beter bereikbaar voor rolstoelgebruikers.
De Kattentstoet en Gent-Wevelgem zullen kunnen doorgaan, maar met enige aanpassing.

Originele schets
De stellingen op de werf werden ingepakt met stellingdoeken waarop een print van de originele schets van de Menenpoort in ware grootte te zien is. De schets werd in 1921 getekend door hoofdarchitect Reginald Blomfield. Het eerste plan van de poort was geïnspireerd op de Porte de la Citadelle uit Nancy.

Slapende leeuw
De schets toont enkele verschillen met het huidig ontwerp van de Menenpoort. De leeuw op het doek lijkt te slapen, terwijl in het echt de leeuw waakt. Is de ‘slapende leeuw’ een symbolische verwijzing naar de gesneuvelde soldaten die er herdacht worden en te ruste zijn gelegd?

Meer info via www.cwgc.org of ga langs in het informatiecentrum van de CWGC in de Menenstraat 33 in Ieper.