Post Tagged ‘baggerwerken’

40.000 kubieke meter slib verdwijnt uit kanaal Ieper-IJzer: baggerwerken starten in oktober

Geplaatst op: 27/09/2025 door Geert Dewaele in Milieu
Tags:, , , , , , , , ,

Ieper/Boezinge – Begin oktober start De Vlaamse Waterweg nv met onderhoudsbaggerwerken op het kanaal Ieper-IJzer tussen Boezinge Sas en de IJzer. Over een traject van bijna acht kilometer wordt de vaarweg opnieuw uitgebaggerd tot de standaarddiepte van 2,2 meter. De werken passen in het actieplan Weerbare Westhoek, dat na de hoge waterstanden van eind 2023 werd opgemaakt.

Begin oktober start De Vlaamse Waterweg nv met onderhoudsbaggerwerken op het kanaal Ieper-IJzer tussen Boezinge Sas en de IJzer. Over een traject van bijna acht kilometer wordt de vaarweg opnieuw uitgebaggerd tot de standaarddiepte van 2,2 meter. De werken passen in het actieplan Weerbare Westhoek, dat na de hoge waterstanden van eind 2023 werd opgemaakt.

De werken duren tot het voorjaar van 2026 en vergen een investering van 6,67 miljoen euro. Volgens Maxim Veys, voorzitter van de raad van bestuur van De Vlaamse Waterweg nv, gaat het om “een nieuwe opdracht in functie van zowel efficiënt waterbeheer als een vlotte scheepvaart.” Hij benadrukt dat het verwijderen van slib ook de kans op blauwalgen en eendenkroos verkleint.

Uitvoering en veiligheid
De baggerwerken worden uitgevoerd in het najaar, buiten het paai- en toeristisch seizoen. Het consortium Ghent Dredging-DEME Environmental voert de werken uit, samen met Aannemingen M. & J. Braet nv. Naar schatting wordt 40.000 kubieke meter slib afgevoerd. Er wordt bijzondere aandacht besteed aan de mogelijke aanwezigheid van conventionele en toxische explosieven.

Weerbare Westhoek
De Vlaamse Waterweg nv werkt aan meer dan vijftig acties binnen het plan Weerbare Westhoek, dat de waterzekerheid in het IJzerbekken moet versterken. Vlaams minister Annick De Ridder (N-VA) benadrukt dat sinds de watersnood van eind 2023 onafgebroken gewerkt wordt aan “een zo efficiënt mogelijk waterbeheer in de Westhoek.” Binnen het Geïntegreerd Investeringsprogramma is hiervoor een specifiek budget voorzien.

Positieve effecten zichtbaar
Ook op lokaal niveau klinkt tevredenheid. Schepen Miguel Gheysens (Team Ieper) wijst erop dat de bovenloop enkele jaren geleden al werd uitgebaggerd. “De impact op de waterkwaliteit was significant. In de droge zomer van dit jaar was er geen eendenkroos te bespeuren, en plezierboten konden probleemloos doorvaren.”

Gemeenteraadslid Valentijn Despeghel (Vooruit) vult aan dat de werken tastbare resultaten opleveren: “Kajakkers ondervinden geen hinder meer en vissers signaleren een sterke toename van jonge visjes. Het is duidelijk dat baggerwerken niet alleen de bevaarbaarheid verbeteren, maar ook het ecosysteem versterken.”

Historische context
Na de Eerste Wereldoorlog werd het gedeeltelijk verwoeste Boezinge Sas vervangen door twee nieuwe sluizen: ‘Sluis van Boezinge-Sas’ op de oude plaats en ‘Sluis van Boezinge-Dorp’ even ten zuiden van Boezinge. Samen verdelen ze het kanaal in drie panden: de Hoge Vaart (van de leperse Kaai tot het eerste sas), de Middenvaart (eerste sas tot tweede sas) en de Lage Vaart (tweede sas tot de Knokkebrug, de IJzer).

‘Sluis van Boezinge-Dorp’ – © Geert Dewaele
‘Sluis van Boezinge-Sas’ – © Geert Dewaele
leperse Kaai – © Geert Dewaele
, , , , , , , , ,
Bron:
Baggerwerken op kanaal Ieper-IJzer. (26 September 2025). De Vlaamse Waterweg. https://www.vlaamsewaterweg.be/nl/nieuws/baggerwerken-op-kanaal-ieper-ijzer

Gheeraert, T. (26 September 2025). Baggerwerken op kanaal Ieper-IJzer vanaf oktober: “Minder kans op blauwalgen en eendenkroos.” KW.be. https://kw.be/nieuws/milieu/baggerwerken-op-kanaal-ieper-ijzer-vanaf-oktober-minder-kans-op-blauwalgen-en-eendenkroos/
De Middenvaart (eerste sas tot tweede sas) – © Geert Dewaele

Metingen tonen minder slib in Dikkebusvijver dan gedacht dankzij maatregelen tegen erosie

Geplaatst op: 11/07/2024 door Geert Dewaele in Waterwerken
Tags:, , , , , ,

Ieper/Dikkebus – Momenteel is er 40.000 m³ slib aanwezig in Dikkebusvijver, dat blijkt uit recente slibmetingen uitgevoerd in opdracht van de Provincie West-Vlaanderen. Het lijkt erop dat de hoeveelheid slib zich minder snel opstapelt dan verwacht, ondanks het wijzigend klimaat met hevigere neerslagbuien.

Dit meetresultaat betekent dat de volgende slibruiming pas over 12 à 15 jaar zal dienen te gebeuren. De vorige ruiming van de vijver gebeurde in 2018: toen werd 188.000 m³ slip verwijderd. In 2005 was dat 105.000 m³ en in 1991 was dat zo’n 200.000 m³. De ruimingswerken waren een samenwerking tussen de provincie West-Vlaanderen, de stad Ieper, de gemeente Heuvelland en de Watergroep. De kosten in 2018 bedroegen 600.000 euro, gelukkig werd een subsidie ontvangen van 55% dankzij het Interreg V-project Ecosystem.

Deze gunstige evolutie is het resultaat van de ‘Robuuste Waterlopen Westhoek’, een samenwerking tussen de lokale landbouwers, de provincie, Ieper en Heuvelland. Die samenwerking toont aan dat toekomstbestendige landbouw en oordeelkundig land- en waterbeheer hand in hand kunnen gaan. De genomen maatregelen voorkomen dat er door erosie en afspoeling van de omliggende landbouwgronden, te veel nutriënten, pesticiden en slib in het water terecht komt. Op die manier wordt Ieper beschermd tegen wateroverlast en wordt ook de drinkwatervoorziening veilig gesteld.

Het project, dat van start ging in 2019 werpt zijn vruchten af: meer dan een derde van de landbouwers in het gebied investeerden in maatregelen zoals bufferstroken langs waterlopen. Er werden 8 erosiedammen op knelpuntplaatsen opgetrokken, 3 staan op de planning. Niet-kerende bodembewerking wordt sterk gestimuleerd als een erosiebeperkende maatregel, het is een techniek waarbij het intensief keren of mengen van de grond vermeden wordt. Het gevolg is dat meer gewasresten aan het bodemoppervlak achterblijven zodat de bodem beter beschermd is tegen erosie.

188.000 m³ slip wacht om afgevoerd te worden
Het 188.000 m³ slip dat in 2018 werd verwijderd ligt op een tijdelijk slibruimingsbekken naast Dikkebusvijver en de Kleine Kemmelbeek. Dit slibdepot heeft een tijdelijke vergunning die binnenkort afloopt. Dat betekent dat die hoeveelheid weggespoelde landbouwgrond dringend moet afgegraven -en vervolgens afgevoerd dient te worden. De provincie West-Vlaanderen werkt aan verschillende scenario’s voor de financiering hiervan. Afhankelijk van het scenario, bij voorkeur gaat de aarde terug naar de landbouw, kunnen de kosten daarvoor oplopen van een half miljoen euro naar meer dan twee miljoen euro. De provincie wil zelf instaan voor die kost, samen met Ieper, Heuvelland en met De Watergroep. Bij De Watergroep staat men alvast niet te springen om hier in tussen te komen.

Het slibruimingsbekken van de werken in 2018 – foto genomen bord ter plaatse Dikkebusvijver
Bron:
DPG Media Privacy Gate. (10 juli 2024). https://www.hln.be/ieper/minder-slib-dan-verwacht-in-dikkebusvijver-volgende-ruiming-pas-over-12-tot-15-jaar~ab5439e2/

Kindt, L. (20 juni 2024). Duurste hoop aarde van West-Vlaanderen ligt aan de voet van de Kemmel: tot 2,7 miljoen euro om weggespoelde landbouwgrond te bergen. KW.be. https://kw.be/nieuws/milieu/natuur/duurste-hoop-aarde-van-west-vlaanderen-ligt-aan-de-voet-van-de-kemmel-tot-27-miljoen-euro-om-weggespoelde-landbouwgrond-te-bergen/
Het slubruimingsbekken naast Dikkebusvijver en de Kleine Kemmelbeek – © Geert Dewaele
De Kleine Kemmelbeek en de Wijtschate-Bollaertbeek ontspringen in de bron- en kwelgebieden van de West-Vlaamse heuvels. Ze lopen door het landschap naar beneden met een verval van 35 meter over 5 km. Ze monden uit in respectievelijk Dikkebusvijver en Zillebekevijver / Verdronken Weiden.

Deze waterbekkens worden gebruikt door De Watergroep voor de productie van drinkwater. Ze hebben ook een recreatieve -en landschappelijke functie. Daarnaast vormen ze een belangrijke waterbergingsruimte om Stad Ieper te beschermen tegen wateroverlast.

Door de aanwezigheid van leem- en zandleembodems, in combinatie met grote reliëfverschillen en intensief landbouwgebruik, is het zuidelijke deel van het stroomgebied zeer gevoelig voor bodemerosie. Deze erosie zorgt voor een omvangrijke toevoer van slib waardoor de waterkwaliteit in het gedrang komt.

Door de grote toevoer van slib in Dikkebusvijver moest steeds frequenter gebaggerd worden. Dit brengt een grote maatschappelijke kost met zich mee.
De uitgespoelde nutriënten en gewasbeschermingsmiddelen hebben bovendien een negatieve impact op de productie van het drinkwater en op de ecologische kwaliteit van het oppervlaktewater.
Ook de steeds vaker voorkomende aanwezigheid van toxische blauwalgen, zorgt voor hardnekkige problemen. Dit leidt tot verdere beperking op de drinkwaterproductie, gezondheidsrisico’s voor waterrecreanten en een nefaste impact op de ecologische kwaliteit.

Bron:
Robuuste waterlopen Westhoek | Provincie West-Vlaanderen. (10 juli 2024). https://www.west-vlaanderen.be/natuur-milieu-en-water/waterbeheer/waterlandschap/robuuste-waterlopen-westhoek
Dikkebusvijver juli 2024 – © Geert Dewaele
Lees ook:
Kan een overvolle Dikkebusvijver leeglopen en de stad bereiken? – 12/01/2024