Post Tagged ‘Heuvelland’

Ieper/Dikkebus – Momenteel is er 40.000 m³ slib aanwezig in Dikkebusvijver, dat blijkt uit recente slibmetingen uitgevoerd in opdracht van de Provincie West-Vlaanderen. Het lijkt erop dat de hoeveelheid slib zich minder snel opstapelt dan verwacht, ondanks het wijzigend klimaat met hevigere neerslagbuien.

Dit meetresultaat betekent dat de volgende slibruiming pas over 12 à 15 jaar zal dienen te gebeuren. De vorige ruiming van de vijver gebeurde in 2018: toen werd 188.000 m³ slip verwijderd. In 2005 was dat 105.000 m³ en in 1991 was dat zo’n 200.000 m³. De ruimingswerken waren een samenwerking tussen de provincie West-Vlaanderen, de stad Ieper, de gemeente Heuvelland en de Watergroep. De kosten in 2018 bedroegen 600.000 euro, gelukkig werd een subsidie ontvangen van 55% dankzij het Interreg V-project Ecosystem.

Deze gunstige evolutie is het resultaat van de ‘Robuuste Waterlopen Westhoek’, een samenwerking tussen de lokale landbouwers, de provincie, Ieper en Heuvelland. Die samenwerking toont aan dat toekomstbestendige landbouw en oordeelkundig land- en waterbeheer hand in hand kunnen gaan. De genomen maatregelen voorkomen dat er door erosie en afspoeling van de omliggende landbouwgronden, te veel nutriënten, pesticiden en slib in het water terecht komt. Op die manier wordt Ieper beschermd tegen wateroverlast en wordt ook de drinkwatervoorziening veilig gesteld.

Het project, dat van start ging in 2019 werpt zijn vruchten af: meer dan een derde van de landbouwers in het gebied investeerden in maatregelen zoals bufferstroken langs waterlopen. Er werden 8 erosiedammen op knelpuntplaatsen opgetrokken, 3 staan op de planning. Niet-kerende bodembewerking wordt sterk gestimuleerd als een erosiebeperkende maatregel, het is een techniek waarbij het intensief keren of mengen van de grond vermeden wordt. Het gevolg is dat meer gewasresten aan het bodemoppervlak achterblijven zodat de bodem beter beschermd is tegen erosie.

188.000 m³ slip wacht om afgevoerd te worden
Het 188.000 m³ slip dat in 2018 werd verwijderd ligt op een tijdelijk slibruimingsbekken naast Dikkebusvijver en de Kleine Kemmelbeek. Dit slibdepot heeft een tijdelijke vergunning die binnenkort afloopt. Dat betekent dat die hoeveelheid weggespoelde landbouwgrond dringend moet afgegraven -en vervolgens afgevoerd dient te worden. De provincie West-Vlaanderen werkt aan verschillende scenario’s voor de financiering hiervan. Afhankelijk van het scenario, bij voorkeur gaat de aarde terug naar de landbouw, kunnen de kosten daarvoor oplopen van een half miljoen euro naar meer dan twee miljoen euro. De provincie wil zelf instaan voor die kost, samen met Ieper, Heuvelland en met De Watergroep. Bij De Watergroep staat men alvast niet te springen om hier in tussen te komen.

Het slibruimingsbekken van de werken in 2018 – foto genomen bord ter plaatse Dikkebusvijver
Bron:
DPG Media Privacy Gate. (10 juli 2024). https://www.hln.be/ieper/minder-slib-dan-verwacht-in-dikkebusvijver-volgende-ruiming-pas-over-12-tot-15-jaar~ab5439e2/

Kindt, L. (20 juni 2024). Duurste hoop aarde van West-Vlaanderen ligt aan de voet van de Kemmel: tot 2,7 miljoen euro om weggespoelde landbouwgrond te bergen. KW.be. https://kw.be/nieuws/milieu/natuur/duurste-hoop-aarde-van-west-vlaanderen-ligt-aan-de-voet-van-de-kemmel-tot-27-miljoen-euro-om-weggespoelde-landbouwgrond-te-bergen/
Het slubruimingsbekken naast Dikkebusvijver en de Kleine Kemmelbeek – © Geert Dewaele
De Kleine Kemmelbeek en de Wijtschate-Bollaertbeek ontspringen in de bron- en kwelgebieden van de West-Vlaamse heuvels. Ze lopen door het landschap naar beneden met een verval van 35 meter over 5 km. Ze monden uit in respectievelijk Dikkebusvijver en Zillebekevijver / Verdronken Weiden.

Deze waterbekkens worden gebruikt door De Watergroep voor de productie van drinkwater. Ze hebben ook een recreatieve -en landschappelijke functie. Daarnaast vormen ze een belangrijke waterbergingsruimte om Stad Ieper te beschermen tegen wateroverlast.

Door de aanwezigheid van leem- en zandleembodems, in combinatie met grote reliëfverschillen en intensief landbouwgebruik, is het zuidelijke deel van het stroomgebied zeer gevoelig voor bodemerosie. Deze erosie zorgt voor een omvangrijke toevoer van slib waardoor de waterkwaliteit in het gedrang komt.

Door de grote toevoer van slib in Dikkebusvijver moest steeds frequenter gebaggerd worden. Dit brengt een grote maatschappelijke kost met zich mee.
De uitgespoelde nutriënten en gewasbeschermingsmiddelen hebben bovendien een negatieve impact op de productie van het drinkwater en op de ecologische kwaliteit van het oppervlaktewater.
Ook de steeds vaker voorkomende aanwezigheid van toxische blauwalgen, zorgt voor hardnekkige problemen. Dit leidt tot verdere beperking op de drinkwaterproductie, gezondheidsrisico’s voor waterrecreanten en een nefaste impact op de ecologische kwaliteit.

Bron:
Robuuste waterlopen Westhoek | Provincie West-Vlaanderen. (10 juli 2024). https://www.west-vlaanderen.be/natuur-milieu-en-water/waterbeheer/waterlandschap/robuuste-waterlopen-westhoek
Dikkebusvijver juli 2024 – © Geert Dewaele
Lees ook:
Kan een overvolle Dikkebusvijver leeglopen en de stad bereiken? – 12/01/2024