Post Tagged ‘Jean-Marie Cardinael’

Ieper – Bij de heropbouw van de Carrefour in Ieper stootte de bouwheer op resten van een middeleeuwse burcht. De vondst legde de werken zes maanden stil en veroorzaakte zware kosten. Nu hoopt de eigenaar een deel van die archeologische uitgaven terug te krijgen van het Agentschap Onroerend Erfgoed.

Middeleeuwse verrassing op bouwwerf
Wat begon als een klassiek bouwproject, werd plots een archeologische ontdekking van formaat. Op het terrein waar de Carrefour in Ieper wordt vernieuwd, kwamen resten aan het licht van een burcht waar ooit de graven van Vlaanderen verbleven.

De eigenaar van de site, de Brugse ondernemer Jean-Marie Cardinael (73), zag zijn plannen tijdelijk in het zand lopen. De opgravingen legden de werf een half jaar stil. “Er werd niet verwacht dat er nog restanten zouden opduiken,” vertelt hij, “maar op een diepte van 2,5 meter kwamen we op muren en structuren terecht die steeds spectaculairder bleken.”
De resten kregen al snel een naam: de Burcht van Ieper.

Familie met diepe Ieperse wortels
Voor Cardinael heeft de plek een bijzondere betekenis. Zijn familie is al sinds 1670 met Ieper verbonden. Zijn overgrootvader had er een zeepziederij die tijdens de Eerste Wereldoorlog volledig werd verwoest.

Na de oorlog verhuisde de productie naar Brugge, maar in 1925 mocht op de Ieperse site opnieuw gebouwd worden. Daar ontstond een koffiebranderij met drogisterij, later uitgegroeid tot het bekende warenhuis De Ballon en vervolgens Ballon Unic. Uiteindelijk werd het pand overgenomen door Carrefour.

“Het werd tijd om die winkel een nieuw elan te geven,” blikt Cardinael terug. Maar wat een moderniseringsproject moest worden, veranderde plots in een les archeologie.

Een petitie voor het ‘Gravensteen van Ieper’
De vondst lokte veel belangstelling. Erfgoedliefhebbers en buurtbewoners droomden van een open archeologische site, een soort Gravensteen van Ieper. Een petitie verzamelde tientallen handtekeningen, en ook het stadsbestuur onderzocht de mogelijkheden.

De Vlaamse minister van Onroerend Erfgoed, Ben Weyts (N-VA), ging ter plaatse en erkende het belang van de ontdekking, maar wees een publieke ontsluiting af. Volgens hem was dat “niet haalbaar, noch betaalbaar”.

Wel besliste de minister dat de volledige burchtmuur — ook de nog niet opgegraven delen — officieel beschermd blijft. De nieuwe funderingen van de Carrefour worden zo ontworpen dat ze het erfgoed niet aantasten.

Tussen trots en frustratie
De bouwheer kijkt intussen met gemengde gevoelens terug. Hij zegt dat hij trots is op de vondst en blij dat de geschiedenis van Ieper ermee is verrijkt. Tegelijk is hij opgelucht dat het bouwproject opnieuw op volle toeren draait.

Volgens Cardinael verliep het opnieuw begraven van de burcht volledig volgens de regels. De werf is nu in volle vaart bezig. “We proberen de verloren tijd in te halen, want we willen de winkel tegen volgend najaar openen,” vertelt hij.

Zware factuur door archeologie
De opgravingen duurden acht weken en kostten volgens de bouwheer ongeveer 200.000 euro. “Een week archeologie kost al snel 25.000 euro,” rekent hij voor. Die kosten werden volledig door hem voorgeschoten, maar hij onderhandelt met het Agentschap Onroerend Erfgoed om een deel terug te krijgen.

Na meerdere overlegmomenten zegt Cardinael te hopen dat het agentschap “maximaal zal bijdragen”. De vertraging zorgde bovendien voor bijkomende verliezen door gemiste inkomsten en extra werfkosten. Toch blijft hij pragmatisch: voor hem staat ondernemen voorop.

De bouwheer vat het nuchter samen: als ondernemer heeft hij liever een bloeiende zaak dan een burcht onder zijn voeten.

© Geert Dewaele
© Geert Dewaele
Bron:
Nws, V. (7 November 2025). Bouwheer Ieperse supermarkt wil archeologische kosten terugbetaald na vondst grafelijke burcht | VRT NWS: nieuws. VRTNWS. https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2025/11/07/gravensteen-ieper-archeologische-opgravingen-duur/

Pattyn, T. (7 November 2025). Jean-Marie (73) toont werf boven begraven Burcht: “Velen willen hier ook weer een supermarkt.” Nieuwsblad. https://www.nieuwsblad.be/regio/west-vlaanderen/westhoek/ieper/jean-marie-73-toont-werf-boven-begraven-burcht-velen-willen-hier-ook-weer-een-supermarkt/103154372.html
Lees ook:
Archeologische vondst in Ieper verdwijnt opnieuw onder de grond: Carrefour in aantocht – 26/06/2025
Burcht van Ieper wordt opnieuw begraven: supermarkt en appartementen kunnen gebouwd worden – 9/05/2025
Archeologen ontdekken resten van middeleeuws grafelijk domein op de terreinen van de Carrefour – 31/03/2025
Afbraak Carrefour-pand op de Leet in Ieper: nieuwbouw klaar in 2026 – 18/08/2024
De archeologische vondst – © Geert Dewaele

Ieper – Het gebouw op het Vandepeereboomplein waar Carrefour Market Ieper momenteel is gevestigd, wordt binnenkort grotendeels afgebroken. Alleen de voorgevel blijft behouden. Daarna verrijst een nieuw winkelpand met appartementen, met opening voorzien in het voorjaar van 2026. Carrefour belooft terug te keren naar de site.

Voorgevel blijft, rest verdwijnt
Op het adres Vandepeereboomplein 15-17 in Ieper gaat binnenkort de sloophamer in het pand op de hoek met het Wallestraatje. De benedenverdieping huisvest Carrefour Market, terwijl boven appartementen liggen. Behalve de historische voorgevel wordt alles afgebroken en vervangen door nieuwbouw. De planning mikt op een oplevering in het voorjaar van 2026.

De kranten berichten dat het gebouw dateert uit 1922 en ontworpen werd door architect Camille Van Elslande. De witgecementeerde bovenverdieping en de twee driezijdige erkers vormen de blikvangers. Voor de komst van Carrefour was jarenlang het Unic-warenhuis “De Ballon” in het pand gevestigd.

Carrefour Market blijft tot woensdag 21 augustus 2024 open tijdens een uitverkoopperiode. Op de winkelruit hangt een boodschap waarin te lezen staat dat de winkel na de werken terugkeert, vermoedelijk opnieuw met dezelfde uitbater.

Nieuwbouw met historische link
Het project draagt de naam “De Ster – herbouwen van een winkelpand en appartementen”. Opdrachtgever is Ypstar BV uit Brugge. De bouwheer, Jean-Marie Cardinael, heeft familiale banden met de locatie. Zijn overgrootvader runde er begin vorige eeuw een zeepwinkel die tijdens de Eerste Wereldoorlog werd verwoest. Later kwamen er opnieuw winkels. Een metaalwarenhuis en een verfwinkel met de naam “In de Ster” volgden in de Tweede Wereldoorlog. Zijn vader bouwde er het huidige warenhuis dat nu aan vernieuwing toe is.

Een ster op het dak van het huidige gebouw verwijst naar die geschiedenis en keert terug in de plannen van de nieuwbouw.

Winkelfunctie, appartementen en groene binnentuin
Het perceel is 1.547,189 m² groot. Na paalfunderingen van 15 meter diep komt op de gelijkvloerse verdieping een handelsruimte van 917 m², met ernaast een niet-publieke opslagruimte van 473,6 m². Bovenop het platte dak komt een groene binnentuin.

Aan de straatzijde worden drie woonverdiepingen gebouwd, telkens met twee appartementen. Deze beschikken onder meer over een inkomhal, drie slaapkamers (op de eerste en tweede verdieping), leef- en eetruimte, badkamer, douchekamer, keuken, wc en bergruimte. Op de derde verdieping komen één appartement met twee slaapkamers en één met één slaapkamer. Een lift verbindt alle niveaus. Het mansardedak krijgt een afwerking in natuurleien.

Achteraan het terrein wordt een parking aangelegd voor acht wagens, een fietsenstalling van 44,8 m² goed voor 25 fietsen en een berging van 22,5 m². De toegang loopt via een helling in de Wallestraat.

Bronnen:
Vooronderzoek Ieper Vandenpeereboomplein. (n.d.). Archeologieportaal Onroerend Erfgoed. https://loket.onroerenderfgoed.be/archeologie/notas/notas/26851

Herenhuis met latere winkelpui. (n.d.). Inventaris Onroerend Erfgoed. https://inventaris.onroerenderfgoed.be/erfgoedobjecten/30064
Carrefour Market op het Vandepeereboomplein met rechts op de nok van het dak een ster © Geert Dewaele
Rechts naast het gebouw de Wallestraat © Geert Dewaele
De Wallestraat gezien vanaf de Korte Meersstraat © Geert Dewaele
Na de verbouwingswerken komt Carrefour Market terug © Geert Dewaele