Archeologische vondst in Ieper is opnieuw verdwenen onder de grond: Carrefour in aantocht

Geplaatst op: 26/06/2025 door Geert Dewaele in Cultuur & Erfgoed
Tags:Archeologie, burchtmuur, Carrefour, CO7, erfgoed, geschiedenis, Ieper, middeleeuwen, Stadsontwikkeling, Vlaanderen

26/06/2025

Cultuur & Erfgoed

Ieper – De resten van de middeleeuwse burchtmuur in Ieper, recent blootgelegd tijdens archeologisch onderzoek, zijn opnieuw onder de grond verdwenen. Daarmee maakt de site plaats voor de bouw van een nieuwe Carrefour. Archeologen en Ieperlingen reageren met gemengde gevoelens.

Wie nog een glimp hoopte op te vangen van de middeleeuwse burchtmuur in Ieper, komt te laat. De archeologische resten zijn opnieuw toegedekt. Daarmee kan de langverwachte bouw van een nieuwe Carrefour op de site van start gaan.

De muur, die toebehoorde aan de historische burcht van Ieper waar tot circa 1130 de graven van Vlaanderen verbleven, werd vorig jaar ontdekt bij opgravingen op het terrein van de toekomstige supermarkt. Het betrof een uitzonderlijke vondst, die bij archeologen en erfgoedliefhebbers meteen hoge verwachtingen opwekte.

Na overleg tussen verschillende betrokken partijen – waaronder de stad Ieper, erfgoedvereniging CO7, eigenaar Jean-Marie Cardinael uit Brugge en het Agentschap Onroerend Erfgoed – werd echter beslist om de muur niet bovengronds te bewaren. De reden? De kosten voor integratie in het bouwproject zouden oplopen tot maar liefst tien miljoen euro.

Muur blijft wel intact onder de grond
In lokale kranten bevestigde Jan Decorte, archeoloog bij CO7 en nauw betrokken bij het project, dat de muur vóór het opnieuw begraven nog zorgvuldig werd behandeld. Volgens hem werd die bestreken met kalkmateriaal, vervolgens afgedekt met zand, plastic en een grindbed om het water goed te laten wegvloeien. Die werkwijze werd aangeraden door het Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium.

De opgravingssite is intussen volledig aangevuld. Decorte gaf aan te vermoeden dat de grondwerken voor de bouw nu snel zullen starten. Zelf was hij een uitgesproken voorstander van publieke toegankelijkheid van de muur, maar erkende dat er niets meer aan te doen viel. Wel stelde hij nog voor om foto’s van de muur een plaats te geven in de nieuwe Carrefour, en er wordt volgens hem ook bekeken hoe op de plek een infobord kan komen.

Daarnaast gaf hij aan dat er gesprekken moeten worden opgestart met de eigenaar over de talrijke mooie vondsten die bij de opgravingen zijn gedaan – waaronder veel middeleeuwse insignes – in de hoop dat die een plaats krijgen in het Yper Museum. Hij wees erop dat er verder moet worden nagedacht over hoe deze vondst publiek ontsloten kan worden en wie daarin mee partner wil zijn. Volgens hem kan dat gaan van de Ieperse musea tot Vlaanderen of de provincie. Ook vond hij dat een visueel element in de Carrefour, zoals foto’s van de vondsten, waardevol zou zijn. Al die gesprekken moesten echter nog beginnen.

Begraving is een “afweging in het algemeen belang”
Burgemeester Katrien Desomer (Team Ieper) gaf aan de beslissing tot begraving mee te hebben verdedigd. Volgens haar wordt de burchtmuur op deze manier gewaarborgd voor de toekomst door hem in de Ieperse klei te bewaren, zodat hij intact blijft voor de komende generaties. Ze liet weten dat ze er vele weken in had meegeleefd. Als Ieperling vond ze het spijtig en gaf ze aan er zelfs emotioneel van te worden. Maar als burgemeester, en in het licht van het algemeen belang, kon ze zich verzoenen met de beslissing.

Volgens haar had het geen zin om andere projecten uit te stellen om de financiering van de burchtmuur mogelijk te maken. Ze wees erop dat de uitdagingen in de stad groot zijn, ook op vlak van erfgoed en toerisme. Daarbij verwees ze naar onder meer de vernieuwing van het In Flanders Fields Museum en de instandhouding van het zichtbaar erfgoed zoals kerkgebouwen.

Heemkring brengt burchtverhaal in detail
Wie dieper wil graven in het verhaal van de Ieperse burcht, kan binnenkort terecht bij heemkring Iepers Kwartier. Daar verschijnt binnen enkele weken een uitgebreid artikel van Frederik Vandenbroucke. De bijdrage telt achttien pagina’s, is rijkelijk geïllustreerd en behandelt onder meer de vroege geschiedenis van Ieper, de kroniekschrijvers die over de burcht schreven, het archeologisch vooronderzoek en de eigenlijke opgraving. Ook wordt ingegaan op de merkwaardige vondsten van metaaldetectoristen, de gebruikte dateringsmethodes en de beslissing tot bescherming in situ.

Het nummer kost 8 euro voor niet-abonnees en is te verkrijgen via fred.vandenbroucke@telenet.be of dagbladhandel Depuydt.

Hoewel de muur voorlopig weer onder de Ieperse bodem verdwijnt, leeft het verhaal voort – in publicaties, foto’s en hopelijk binnenkort in het museum.