Post Tagged ‘waterbeheer’

Ieper/Boezinge – Begin oktober start De Vlaamse Waterweg nv met onderhoudsbaggerwerken op het kanaal Ieper-IJzer tussen Boezinge Sas en de IJzer. Over een traject van bijna acht kilometer wordt de vaarweg opnieuw uitgebaggerd tot de standaarddiepte van 2,2 meter. De werken passen in het actieplan Weerbare Westhoek, dat na de hoge waterstanden van eind 2023 werd opgemaakt.

Begin oktober start De Vlaamse Waterweg nv met onderhoudsbaggerwerken op het kanaal Ieper-IJzer tussen Boezinge Sas en de IJzer. Over een traject van bijna acht kilometer wordt de vaarweg opnieuw uitgebaggerd tot de standaarddiepte van 2,2 meter. De werken passen in het actieplan Weerbare Westhoek, dat na de hoge waterstanden van eind 2023 werd opgemaakt.

De werken duren tot het voorjaar van 2026 en vergen een investering van 6,67 miljoen euro. Volgens Maxim Veys, voorzitter van de raad van bestuur van De Vlaamse Waterweg nv, gaat het om “een nieuwe opdracht in functie van zowel efficiënt waterbeheer als een vlotte scheepvaart.” Hij benadrukt dat het verwijderen van slib ook de kans op blauwalgen en eendenkroos verkleint.

Uitvoering en veiligheid
De baggerwerken worden uitgevoerd in het najaar, buiten het paai- en toeristisch seizoen. Het consortium Ghent Dredging-DEME Environmental voert de werken uit, samen met Aannemingen M. & J. Braet nv. Naar schatting wordt 40.000 kubieke meter slib afgevoerd. Er wordt bijzondere aandacht besteed aan de mogelijke aanwezigheid van conventionele en toxische explosieven.

Weerbare Westhoek
De Vlaamse Waterweg nv werkt aan meer dan vijftig acties binnen het plan Weerbare Westhoek, dat de waterzekerheid in het IJzerbekken moet versterken. Vlaams minister Annick De Ridder (N-VA) benadrukt dat sinds de watersnood van eind 2023 onafgebroken gewerkt wordt aan “een zo efficiënt mogelijk waterbeheer in de Westhoek.” Binnen het Geïntegreerd Investeringsprogramma is hiervoor een specifiek budget voorzien.

Positieve effecten zichtbaar
Ook op lokaal niveau klinkt tevredenheid. Schepen Miguel Gheysens (Team Ieper) wijst erop dat de bovenloop enkele jaren geleden al werd uitgebaggerd. “De impact op de waterkwaliteit was significant. In de droge zomer van dit jaar was er geen eendenkroos te bespeuren, en plezierboten konden probleemloos doorvaren.”

Gemeenteraadslid Valentijn Despeghel (Vooruit) vult aan dat de werken tastbare resultaten opleveren: “Kajakkers ondervinden geen hinder meer en vissers signaleren een sterke toename van jonge visjes. Het is duidelijk dat baggerwerken niet alleen de bevaarbaarheid verbeteren, maar ook het ecosysteem versterken.”

Historische context
Na de Eerste Wereldoorlog werd het gedeeltelijk verwoeste Boezinge Sas vervangen door twee nieuwe sluizen: ‘Sluis van Boezinge-Sas’ op de oude plaats en ‘Sluis van Boezinge-Dorp’ even ten zuiden van Boezinge. Samen verdelen ze het kanaal in drie panden: de Hoge Vaart (van de leperse Kaai tot het eerste sas), de Middenvaart (eerste sas tot tweede sas) en de Lage Vaart (tweede sas tot de Knokkebrug, de IJzer).

‘Sluis van Boezinge-Dorp’ – © Geert Dewaele
‘Sluis van Boezinge-Sas’ – © Geert Dewaele
leperse Kaai – © Geert Dewaele
Bron:
Baggerwerken op kanaal Ieper-IJzer. (26 September 2025). De Vlaamse Waterweg. https://www.vlaamsewaterweg.be/nl/nieuws/baggerwerken-op-kanaal-ieper-ijzer

Gheeraert, T. (26 September 2025). Baggerwerken op kanaal Ieper-IJzer vanaf oktober: “Minder kans op blauwalgen en eendenkroos.” KW.be. https://kw.be/nieuws/milieu/baggerwerken-op-kanaal-ieper-ijzer-vanaf-oktober-minder-kans-op-blauwalgen-en-eendenkroos/
De Middenvaart (eerste sas tot tweede sas) – © Geert Dewaele

Ieper – Het voormalig openluchtzwembad van Ieper werd geopend in 1885. Vele Ieperlingen leerden er zwemmen, en het was jarenlang een geliefde plek voor zomerse ontspanning met het kleine snoepkraampje en de betonnen zitbanken. Na vele jaren krijgt het nu eindelijk een nieuwe bestemming: na een periode van leegstand en verval heeft de stad Ieper besloten om deze historische site nieuw leven in te blazen met ambitieuze herinrichtingsplannen.

Twee participatiemomenten
Er was ruimte voor gemeenschapsbetrokkenheid in het project. De stad Ieper heeft samen met lokale bewoners en verenigingen nagedacht over de invulling van de site, met twee participatiemomenten. In september 2023 kreeg iedereen de kans om aanwezig te zijn bij het eerste moment, toen twee ontwerpvarianten werden getoond en toegelicht. De aanwezigen gaven aan welke zaken goed waren in beide voorstellen en welke aanpassingen nodig waren. In juni 2024 kregen de inwoners van Ieper opnieuw de kans om actief deel te nemen aan het tweede participatiemoment, waar het definitieve ontwerp werd gepresenteerd dat getekend werd door ontwerpbureau OMGEVING.

Naast input van de inwoners nam het bureau ook informatie mee die het verkreeg na een archeologisch vooronderzoek eind 2023 over de ondergrondse delen van de Vauban-vestingmuur. Ook de randvoorwaarden vanuit de Vlaamse Milieumaatschappij (waterbeheerder) en het Agentschap Onroerend Erfgoed werden scherp gesteld. Na dit tweede participatiemoment kregen bewoners en adviesraden nog de tijd tot 15 juli 2024 om opmerkingen over het ontwerp door te geven.

Ontwerp
De nieuwe plannen voorzien in een transformatie van het oude zwembadterrein tot een groene, openbare ruimte die toegankelijk is voor iedereen. In plaats van zwemwater zal het gebied plaatsmaken voor een park met waterpartijen, wandelpaden en zitplekken waar bezoekers kunnen ontspannen.

Duurzaamheid staat centraal in de herinrichting. Het nieuwe park zal gebruikmaken van inheemse beplanting en duurzame materialen, en het ontwerp is gericht op het bevorderen van biodiversiteit. Er is ook aandacht voor waterbeheer en waterafvoer, met het hergebruik van regenwater in de waterpartijen en het creëren van natuurlijke infiltratiezones. Dankzij een nieuwe open waterverbinding tussen de Kasteelgracht en de Wieltjesgracht zal de stad voor altijd beschermd zijn tegen dreigende wateroverlast.

Toekomstvisie
De herinrichting van het voormalig openluchtzwembad van Ieper markeert een belangrijke stap in de herontwikkeling van de stad als een plaats waar erfgoed, natuur en gemeenschap samenkomen. Er worden plannen gemaakt voor regelmatig terugkerende evenementen, zoals openluchtconcerten, markten en sportactiviteiten. De opening van het nieuwe park, gepland voor 2025, belooft een nieuwe impuls te geven aan het stadsleven en een groene oase te bieden voor zowel inwoners als bezoekers.

Lees ook:
Ieperse binnenstad in 2017 net ontsnapt aan overstroming – 21/12/2023
Historische vestingmuren opgegraven aan het vroegere openluchtzwembad in Ieper – 16/12/2023
© Stad Ieper
Bron:
Denk mee over de herinrichting van het voormalig openluchtzwembad. (n.d.). Stad Ieper. https://www.ieper.be/herinrichting-openluchtzwembad-2
© Jean-Pierre Vandepitte
© Jean-Pierre Vandepitte
Opgraving vestingmuren eind 2023 – © Geert Dewaele

Opgegraven vestingmuur – © Geert Dewaele

Ieper – Bij het vroegere openluchtzwembad aan de Hoge Wieltjesgracht in Ieper zijn historische vestingmuren teruggevonden. De relicten uit de tijd van vestingbouwer Vauban doken op zo’n drie meter diepte op. Ze worden opgenomen in een nieuw herwaarderingsproject dat het verwaarloosde gebied moet transformeren tot een aantrekkelijk stadsdeel, met aandacht voor erfgoed én waterbeheer.

Historische vondst in vergeten groenzone
In de groenzone bij het vroegere openluchtzwembad en de rotonde aan de Hoge Wieltjesgracht werden afgelopen week proefsleuven gegraven om een verdwenen deel van de Ieperse vestingen op te sporen. Het onderzoek kadert in een herwaarderingsproject voor de site. De Vlaamse overheid ondersteunt het vooronderzoek met een premie.

Op drie meter diepte stootte men op de resten van een muur uit het verdedigingscomplex dat werd gebouwd onder toezicht van vestingbouwer Vauban. Het grootste deel van die constructies werd in 1853 afgebroken, maar het nu blootgelegde stuk loopt volgens de onderzoekers nog door tot aan het Minneplein. Of het fragment bewaard kan blijven, is voorlopig onzeker.

Zwembadmuur vertoont schade
In de muur van het oude zwembad zit een grote scheur, precies op de plaats waar de vestingmuur een hoek vormt tussen de Kasteelgracht en de Wieltjesgracht. De locatie van de schade bevestigt het historische tracé dat archeologen nu verder in kaart brengen.

Nieuwe waterverbinding moet overstromingsrisico temperen
Het gebied speelt een rol in de toekomstige bescherming tegen wateroverlast. Er is een plan om een open waterverbinding te creëren tussen de Kasteelgracht bij de Menenpoort en de Wieltjesgracht. Een deel van de zwembadmuur zou daarvoor verdwijnen, omdat de bescherming van het zwembad officieel werd opgeheven. Hoe precies de waterloop de rotonde en de omliggende straten zal kruisen, staat nog niet vast.

Ook binnen de zwembadsite volgt een proefput, al zorgt de instabiele ondergrond ervoor dat dit graafwerk niet eenvoudig met een machine kan gebeuren.

Van militair bad tot ruïne
Het zwembad op de hoek van de Basculestraat en Kiplinglaan werd ooit aangelegd voor militair gebruik. Na de Eerste Wereldoorlog kreeg het een publieke functie. In 2001 ging het definitief dicht omdat de infrastructuur niet meer voldeed aan moderne veiligheidsnormen. Ondanks een tijdelijke erfgoedstatus veranderde de site in een vervallen ruïne, tot Vlaams minister van Onroerend Erfgoed Matthias Diependaele de bescherming weer ophief.

Toekomstplan krijgt vorm
De stad presenteerde eerder al twee ontwerpvoorstellen voor de herinrichting. Het ontwerp ‘Contregarde’ focust op de vestingstructuur en nieuwe natuur, terwijl ‘Conciergerie’ inzet op de nostalgische link met het zwembad. Beide versies kregen positieve reacties van inwoners. Het ontwerpteam werkt nu aan één geïntegreerd plan dat erfgoed, landschap en stedelijke functies met elkaar verzoent.

Barsten in de muur door een onstabiele ondergrond – © Geert Dewaele
© Geert Dewaele
Lees ook:
Stad Ieper wil 500.000 euro investeren in herbestemming voormalig openluchtzwembad (9/03/2016)